Placówki wychowania pozaszkolnego stanowią pożądaną i wartościującą instytucję gospodarowania czasem wolnym, wypełniając natomiast zadania kulturowe, rekreacyjne i oświatowe, wpływają na rozwój jednostki. Dlatego właśnie forma zajęć pozaszkolnych jest istotnym elementem procesu nauczania – uczenia się, ponieważ uzupełnia działalność dydaktyczno – wychowawczą prowadzoną w szkole. Takie zajęcia dają młodzieży to, czego nie dają zajęcia obowiązkowe: są początkiem pracy młodego człowieka nad sobą i dają możliwość konfrontacji własnych możliwości z możliwościami innych.
To, co różni zajęcia pozaszkolne od zajęć pozalekcyjnych to przede wszystkim fakt, iż w zajęciach pozaszkolnych mogą uczestniczyć osoby uczące się w różnych placówkach. Instytucje zajmujące się gospodarowaniem czasu wolnego od zajęć szkolnych, dbają również o odpowiednie warunki lokalowe, przystosowane do proponowanych zajęć. Tego typu zajęcia uczą również bardziej samodzielnego gospodarowania własnym czasem wolnym, dokonywania odpowiedzialnych decyzji związanych z indywidualnymi zainteresowaniami.